Czy można założyć działalność gospodarczą na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim i wychowawczym

Czy można założyć działalność gospodarczą na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim i wychowawczym.

Można. Najważniejszą informacją jest fakt, iż przebywając na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim czy wychowawczym możesz założyć i prowadzić działalność gospodarczą. Podobnie w przypadku, kiedy umowa skończyła się a Ty nadal pobierasz zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego czy za okres urlopu rodzicielskiego. Założenie działalności nie stoi w sprzeczności z pobieraniem zasiłku macierzyńskiego. Nie musisz też składać wypowiedzenia umowy o pracę, żeby prowadzić działalność. 

Nie ma limitu zarobków czy przychodów. Natomiast w zależności od tego, podczas którego z tych urlopów zakładasz i prowadzisz działalność – różnić się może wysokość obowiązkowych składek odprowadzanych do ZUS.

Zgodnie z Ustawą PRAWO PRZEDSIĘBIORCÓW z dnia 6 marca 2018 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 646)  działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły. Z powyższego wynika, że o działalności mówimy, gdy ma ona charakter regularny, zorganizowany, prowadzona jest we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, z zamiarem osiągnięcia zysku. Wyżej wymieniona ustawa zastąpiła dotychczas obowiązującą ustawę o swobodzie działalności gospodarczej.

Obowiązek rejestracji – nie dla wszystkich.

Firma na próbę lub działalność nierejestrowa – tak określa się udogodnienia dla nowych i drobnych przedsiębiorców, które pojawiły się 30 kwietnia 2018r.

Nie musisz rejestrować działalności jeśli:

• jesteś osobą fizyczną,
• Twoje przychody w żadnym miesiącu nie przekroczą 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia tj. 1050 zł brutto (w roku 2018),
• nie prowadziłaś wcześniej działalności albo prowadziłaś ją przed 30 kwietnia 2017r. ale została wykreślona z ewidencji przedsiębiorców i od tego momentu nie rejestrowałaś jej ponownie.

Przy działalności nierejestrowej powinno prowadzić się tzw. uproszczoną ewidencję sprzedaży (art. 109 ust. 1 ustawy o VAT). Ewidencja pozwoli Ci na kontrolę miesięcznych przychodów i szybką reakcję w przypadku, gdy dozwolony limit przychodu zostanie przekroczony. Gdy to się stanie, zgodnie z przepisami masz 7 dni na rejestrację działalności w CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej). Powstanie też obowiązek ponoszenia opłat za składki do ZUS i wtedy można (nie trzeba) skorzystać z tzw. ulgi na start. 

O czym warto pamiętać?

Przychody w ramach działalności nierejestrowej rozliczane są w PIT-36 w rubryce „inne źródła”. 

Ulga na start. 

30 kwietnia 2018 r. weszły w życie przepisy, dzięki którym możesz skorzystać z tzw. ulgi na start w składkach ZUS przy rozpoczynaniu działalności gospodarczej.

Uprawnienie to polega na zwolnieniu z obowiązku ubezpieczeń społecznych przez 6 miesięcy kalendarzowych od dnia podjęcia działalności gospodarczej. Możesz skorzystać z „ulgi na start” jeśli spełnisz poniższe warunki:

• jesteś osobą fizyczną.
• podejmiesz ją po raz pierwszy albo ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy kalendarzowych od dnia ostatniego zawieszenia lub zakończenia działalności gospodarczej,
• nie będziesz jej wykonywać na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym osoba wykonywała w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy  czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności,

Po skończonym 6 miesięcznym okresie „ulgi na start” można rozpocząć korzystanie z 24 miesięcy tzw. małego ZUS-u (okres preferencyjny z opłacaniu składek). 

Najwięcej informacji o uldze na start znajdziesz na stronach ZUS-u. Polecam też zadawanie pytań poprzez formularz ZUS-owski (dostępny w zakładce kontakt). Odpowiedzi są szybkie i merytoryczne. 

Co warto wiedzieć?

Z uwagi na to, że ulga na start (tak samo jak „mały ZUS”) to pełne miesiące kalendarzowe w opłacaniu składek, warto podjąć działalność gospodarczą nie pierwszego dnia miesiąca ale np. 2 dnia miesiąca (nie ma pełnego miesiąca). Mamy wtedy możliwość wydłużenia okresu bez składkowego do prawie 7 miesięcy a w przypadku małego ZUS-u do 25 miesięcy. 

Wysokość składek i zbiegi do ubezpieczeń – wybrane zagadnienia.

• Od 1 stycznia 2018 r. każdy przedsiębiorca wpłaca składki na swój indywidualny rachunek w ZUS. To tzw. e-składka i ogromne ułatwienie w prowadzeniu działalności. Do tej pory przeciętny przedsiębiorca wykonywał kilka przelewów. Może wydawać się, że to błahostka, ale osoby które prowadzą działalność na pewno doceniają tą zmianę. Składki opłacasz do 10 dnia następnego miesiąca – jako osoba fizyczna opłacająca składkę wyłącznie za siebie. Jeżeli koniec tego terminu przypada w święto (dzień ustawowo wolny od pracy), sobotę lub niedzielę, to za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień roboczy.
• Co do zasady, jeżeli Twoje wynagrodzenie w ramach zawartej umowy o pracę jest równe lub przekracza minimalne wynagrodzenie w danym roku (w 2018r. jest to 2100 brutto) to w ramach prowadzonej działalności nie musisz opłacać składek na ubezpieczenia społeczne. Natomiast, jeśli Twoje wynagrodzenie w ramach zawartej umowy o pracę jest niższe, będziesz miała obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Składki na ubezpieczenia zdrowotne należy opłacać w obu przypadkach.
• Mając etat, prowadząc działalność gospodarczą i osiągając wynagrodzenie równe lub większe niż płaca minimalna nie ma możliwości pobierania dwóch zasiłków chorobowych (np. zwolnienie chorobowe w ciąży) i dwóch zasiłków macierzyńskich. Natomiast, istnieje możliwość pobierania dwóch zasiłków macierzyńskich w ramach zawartej umowy o pracę i prowadzonej działalności gospodarczej. Można to osiągnąć poprzez spełnienie łącznie nastepujących warunków:

• w ramach umowy o pracę przebywamy na urlopie wychowawczym i na tym urlopie rodzimy dziecko (czyli nie „przechodzimy” na urlop macierzyński i rodzicielski),
• w ramach prowadzonej działalności gospodarczej odprowadzamy składkę chorobową.

Poniższa tabela w sposób uproszczony przedstawia wysokość składek (w zł) oraz okresy, w których ich opłacanie jest obowiązkowe przy założeniu, że w ramach umowy o pracę pobierane jest wynagrodzenie równe lub większe niż 2100 brutto. 

Wysokość składek (kwiecień-grudzień 2018)	Duży zus	Mały ZUS	Urlop macierzyński i rodzicielski	Urlop wychowawczy
Ubezpieczenia społeczne	778,14	183,90	Nie	Tak
Ubezpieczenie zdrowotne	319,94	319,94	Tak	Tak
Nieobowiązkowa składka zdrowotna	65,31	15,44	Nie	Tak lub nie
Razem	1163,39 1228,70	503,84 519,28

 

Co warto wiedzieć?

Jeśli w trakcie pracy na etacie jesteś niezdolna do pracy i otrzymałaś od lekarza np. prowadzącego Twoją ciążę zwolnienie lekarskie, co do zasady powinnaś powstrzymać się od prowadzenia działalności w ramach otworzonej przez siebie firmy (poza tzw. niezbędnymi czynnościami). 

Informowanie pracodawcy.

Przebywając na urlopie macierzyńskim czy rodzicielskim co do zasady nie masz obowiązku informowania swojego pracodawcy o otworzeniu działalności gospodarczej. Jeżeli planujesz otworzenie działalności np. w tej samej branży, w której działa Twój pracodawca, należy pamiętać jedynie o ewentualnym zakazie konkurencji. Zdarza się też, że pracownik podpisuje specjalną deklarację o poinformowaniu o tym fakcie pracodawcę albo wręcz wymagana jest jego zgoda na otwarcie czy prowadzenie działalności. Jeśli myślisz o otworzeniu działalności na urlopie wychowawczym, zgodnie z ustawą o Systemie Ubezpieczeń Społecznych masz obowiązek zawiadomić pracodawcę o tzw. powstaniu innego tytułu do ubezpieczeń. Oświadczenie należy złożyć w ciągu siedmiu dni od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej, zachowując formę pisemną.

Powodzenia! Katarzyna Łodygowska