Dla kogo zasiłek macierzyński 81,5%?

Od 26 kwietnia 2023 r. żyjemy w nowej rzeczywistości. Przynajmniej tej dotyczącej zmian w kodeksie pracy. Zmian tych jest sporo, ale nadal najwięcej emocji budzi temat urlopu rodzicielskiego i zmian w jego obrębie. W poniższym artykule odpowiemy na pytanie dotyczące nowej podstawy zasiłku macierzyńskiego: komu i kiedy się należy?

Zasiłek macierzyński 81,5% podstawa prawna

Zanim przejdziemy do konkretów, spójrzmy na zmiany w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Art. 30a. 1. Ubezpieczona – matka dziecka, nie później niż 21 dni po porodzie, może złożyć pisemny wniosek o wypłacenie jej zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze, z wyłączeniem okresu, o którym mowa w art. 182^1a § 4 Kodeksu pracy, przysługującego ojcu dziecka.

Art. 31. 3. W przypadku wniosku, o którym mowa w art. 30a, miesięczny zasiłek macierzyński za cały okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego wynosi 81,5% podstawy wymiaru zasiłku, z zastrzeżeniem ust. 3f i 3g.

3f. Zasiłek macierzyński za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego w części przysługującej drugiemu rodzicowi dziecka, o której mowa w art. 182^1a § 4 Kodeksu pracy, wynosi 70% podstawy wymiaru zasiłku.

3g. W przypadku niewykorzystania ani jednego dnia zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego w pierwszym roku życia dziecka zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego przysługuje w wysokości 70% podstawy wymiaru zasiłku.

Dlaczego przytoczyłam akurat te przepisy? Bo są one punktem wyjścia do naszej dalszej analizy i wskazują schemat funkcjonowania wniosków związanych z rodzicielstwem już po zmianach w prawie pracy.

Co z nich możemy wywnioskować?

• 21 dni po porodzie możemy złożyć wniosek o zasiłek macierzyński za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego w wysokości 81,5%
• Maksymalną pulą urlopu rodzicielskiego, jakiego dotyczy zasiłek w wysokości 81,5% jest – jak do tej pory – 32 tygodnie.
• Zasiłek za dodatkowe 9 tygodni urlopu rodzicielskiego wynosi 70% – bez względu na to, kiedy składamy o niego wniosek.
• Jeżeli 21 dni po porodzie złożymy wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski w pełnej wysokości, ale „po drodze” zmienią się nasze plany i nie wykorzystamy ani jednego dnia z urlopu rodzicielskiego w pierwszym roku życia dziecka, zasiłek za okres urlopu rodzicielskiego zmniejszy się do 70%.

Na tym kończymy naszą dyskusję? Absolutnie nie😊

To dopiero początek.

Zaczynają pojawiać się pytania: komu się należy zasiłek w wysokości 81,5%?

Co z osobami pobierającymi w chwili obecnej zasiłek w dotychczasowej – 80% wysokości?

Idźmy więc dalej.

Zasiłek macierzyński 81,5% wyrównanie

Jak już wspominałam w poprzednim artykule: https://matkaprawnik.pl/urlop-rodzicielski-po-nowelizacji-kodeksu-pracy – jeżeli w dniu wejścia w życie nowych przepisów, jesteśmy w trakcie pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub urlopu rodzicielskiego, mamy prawo do tzw. wyrównania jego wysokości do 81,5%, ale pod warunkiem, że złożymy wniosek/prośbę do pracodawcy lub Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o podwyższenie zasiłku macierzyńskiego. Takie pismo należy złożyć w ciągu 21 dni od dnia wejścia w życie nowych przepisów, czyli do 17 maja 2023 r. Wyrównanie nastąpi od dnia wejścia w życie przepisów do końca trwania urlopu rodzicielskiego.

Zasiłek macierzyński 81,5% – cofnięcie wniosku

Kolejną sytuacją, o której również już wspominałam jest ta, w której złożyliśmy wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub urlopu rodzicielskiego, ale nie rozpoczęliśmy pobierania tego zasiłku przed dniem wejścia w życie nowych przepisów, czyli 26 kwietnia 2023 r., mają zastosowanie nowe przepisy. Jednakże, aby otrzymać zasiłek w wysokości 81,5%, musimy złożyć wniosek o wypłatę zasiłku właśnie w takiej wysokości. Wniosek składamy do pracodawcy lub Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. To oczywiście zależy od tego, czy jesteśmy zatrudnieni, czy nie. Takie pismo należy złożyć w ciągu 21 dni od dnia wejścia w życie nowych przepisów, czyli do 17 maja 2023 r.

Zasiłek macierzyński 81,5% kto może skorzystać?

Ostatnią z wymagających analizy sytuacji, jest ta dotycząca rodziców dzieci urodzonych już po 26 kwietnia 2023 r., czyli rodziców, którzy nie składali wcześniej żadnych wniosków i robią to już po nowemu.

Jak to teraz jest, skoro mamy zlikwidowany tzw. długi wniosek o urlop rodzicielski?

Jakie składać wnioski, aby zasiłek macierzyński wynosił 81,5%?

Cofnijmy się do początku artykułu i przywołanych przepisów.

Rodzi się dziecko. W terminie do 21 dni po porodzie składamy wniosek o wypłacenie zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze (20 tygodni urlopu macierzyńskiego + 32 tygodnie urlopu rodzicielskiego). Ile wynosi podstawa zasiłku macierzyńskiego w tej sytuacji? 81,5% 😊

Jeżeli jednak z jakichkolwiek powodów nie zaczniemy korzystania z urlopu rodzicielskiego przed pierwszym rokiem życia dziecka, zasiłek za okres urlopu rodzicielskiego zmniejszy nam się do 70%. W takiej sytuacji, możemy wnioskować o wyrównanie pobranego zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego do wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku. Jednorazowe wyrównanie zasiłku macierzyńskiego następuje na wniosek. Nasz wniosek 😊

Co jeszcze warto wiedzieć?

Pamiętajmy, że nie ma już tzw. długiego wniosku o urlop rodzicielski. W związku z tym, nie ma obowiązku rozpoczęcia korzystania z urlopu rodzicielskiego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim. Nie musimy się więc martwić, że jakaś część urlopu rodzicielskiego nam przepadnie.

Jednakże zwróćmy uwagę, że teraz nastąpią zmiany we wnioskach i oprócz wnioskowania o same urlopy, będziemy także wnioskować o określoną wysokość zasiłku macierzyńskiego. Jest to bardzo ważne, aby o tym pamiętać. Zwłaszcza w sytuacji opisanej wyżej – kiedy pracodawca cofnie nam wniosek o urlop macierzyński i/lub rodzicielski, abyśmy złożyli go na nowych zasadach – nie wystarczy samo złożenie wniosku po nowemu. Trzeba jeszcze zawnioskować o nową wysokość zasiłku macierzyńskiego.