Umowa uaktywniająca z nianią. Zmiany w opłacaniu składek od 1 stycznia 2018r.

Czym jest umowa uaktywniająca z nianią?

Jest to umowa o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy dotyczące umowy zlecenia. Zawierana jest pomiędzy nianią a rodzicami albo rodzicem samotnie wychowującym dziecko (przez rodzica samotnie wychowującego dziecko rozumie się rodzica będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo rodzica, w stosunku do którego orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, a także rodzica pozostającego w związku małżeńskim, jeżeli jego małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności). Przedmiotem umowy jest świadczenie usługi polegającej na opiece nad dzieckiem lub dziećmi w wieku od ukończenia 20 tygodnia życia do maksymalnie 3 roku życia. Wymagana jest forma pisemna.

Zmiany od 1 stycznia 2018r.

Do końca roku 2017, do każdej zawartej umowy uaktywniającej mają zastosowanie przepisy które ogólnie mówiąc stanowiły, iż składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne finansuje budżet państwa.

Od 1 stycznia 2018r. na podstawie art. 12 pkt 34) Ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z systemami wsparcia rodzin z dnia 7 lipca 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 1428) wprowadzono zmiany do art. 51 ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3.

Ustęp 1 pkt 1 i 2 otrzymały brzmienie:

1)  Zakład Ubezpieczeń Społecznych – od podstawy stanowiącej kwotę nie wyższą niż 50% wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego zgodnie z przepisami o minimalnym wynagrodzeniu za pracę,

2) rodzic (płatnik składek) – od podstawy stanowiącej kwotę nadwyżki nad kwotą 50% minimalnego wynagrodzenia .

Powyższa zmiana oznacza, że Państwo obecnie finansuje (tj. od 1 stycznia 2018r.) niższą kwotę wynagrodzenia (w stosunku do tego co było do końca roku) – to jest 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2018 r. 1050 zł). Od nadwyżki ponad tę kwotę składki będą musiały zostać sfinansowane przez rodziców.

Kim może być niania?

Przepisy nie narzucają kim może być niania. Nie odnoszą się również do jej wykształcenia czy posiadanego doświadczenia zawodowego. Ma być osobą fizyczną z którą zawrzemy umowę na usługę opieki nad dzieckiem/dziećmi. To oznacza, że nianią może być babcia, sąsiadka, inna mama czy też polecona profesjonalna niania.

Co powinna zawierać umowa?

Umowa uaktywniająca określa w szczególności:

1) strony umowy;

2) cel i przedmiot umowy;

3) czas i miejsce sprawowania opieki;

4) liczbę dzieci powierzonych opiece;

5) obowiązki niani;

6) wysokość wynagrodzenia oraz sposób i termin jego wypłaty;

7) czas, na jaki umowa została zawarta;

8) warunki i sposób zmiany, a także rozwiązania umowy

Kiedy ZUS opłaci składki?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych opłaca składki, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

1)  niania została zgłoszona przez rodzica do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego;

2) rodzice albo rodzic samotnie wychowujący dziecko są zatrudnieni, świadczą usługi na podstawie umowy cywilnoprawnej stanowiącej tytuł do ubezpieczeń społecznych, prowadzą pozarolniczą działalność lub działalność rolniczą;

3) dziecko nie jest umieszczone w żłobku, klubie dziecięcym oraz nie zostało objęte opieką sprawowaną przez dziennego opiekuna.

Warto wiedzieć, iż w przypadku utraty przez rodziców albo rodzica samotnie wychowującego dziecko zatrudnienia, zaprzestania świadczenia usług lub działalności, o których mowa w pkt 2, składki opłaca się przez okres 3 miesięcy od dnia zaistnienia tych przyczyn.

Kiedy ZUS nie będzie opłacał składek?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie opłaca składek, w przypadku gdy:

1) rodzic dziecka korzysta z ulgi na podstawie umowy aktywizacyjnej, o której mowa w art. 61c ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w brzmieniu obowiązującym przed dniem 26 października 2007 r., z osobą bezrobotną w celu wykonywania pracy zarobkowej w gospodarstwie domowym lub

2) umowa uaktywniająca została zawarta między nianią a osobami pełniącymi funkcję rodziny zastępczej zawodowej, lub

3) rodzic dziecka podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 19 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Niezbędne dokumenty.

Jakie dokumenty złożyć, co należy zrobić po zakończonej umowie, jak często składać dokumenty – wszystkie informacje TUTAJ.

Katarzyna Łodygowska/matka prawnik

Podstawa prawna: art. 12 pkt 34) Ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z systemami wsparcia rodzin z dnia 7 lipca 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 1428)