Czy ojciec dziecka może skorzystać z urlopu rodzicielskiego w czasie, gdy matka dziecka przebywa na urlopie wychowawczym?
To pytanie, które coraz częściej pojawia się podczas konsultacji. Ilość uprawnień rodzicielskich i posiadanie wymagań koniecznych do skorzystania z nich, mogą gubić. Czy jedno nie wyklucza drugiego? Na to pytanie odpowiedź w poniższym artykule.
Czym jest urlop rodzicielski
Zgodnie z kodeksem pracy:
Art. 1821a. § 1. Pracownicy – rodzice dziecka mają prawo do urlopu rodzicielskiego w celu sprawowania opieki nad dzieckiem w wymiarze do:
1) 41 tygodni – w przypadku, o którym mowa w art. 180 § 1 pkt 1;
2) 43 tygodni – w przypadkach, o których mowa w art. 180 § 1 pkt 2–5.
§ 3. Urlop rodzicielski w wymiarze, o którym mowa w § 1 i 2, przysługuje łącznie obojgu pracownikom – rodzicom dziecka.
§ 4. Każdemu z pracowników – rodziców dziecka przysługuje wyłączne prawo do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego z wymiaru urlopu określonego w § 1 i 2. Prawa tego nie można przenieść na drugiego z pracowników – rodziców dziecka.
§ 5. Skorzystanie z urlopu rodzicielskiego w wymiarze co najmniej 9 tygodni oznacza wykorzystanie przez pracownika – rodzica dziecka urlopu, o którym mowa w § 4.
Każdemu z pracowników – rodziców dziecka przysługuje wyłączne prawo do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego z wymiaru urlopu określonego w § 1 i 2. Prawa tego nie można przenieść na drugiego z pracowników – rodziców dziecka.
Skorzystanie z urlopu rodzicielskiego w wymiarze co najmniej 9 tygodni oznacza wykorzystanie przez pracownika – rodzica dziecka urlopu, o którym mowa w § 4.
Co to oznacza?
Tłumacząc prosto: jeden z rodziców może skorzystać maksymalnie z 32 tygodni urlopu rodzicielskiego. To jest maks. Wtedy drugi z rodziców, który nie wykorzystał pełnej puli może wykorzystać te +9 tygodni. Ale to nie oznacza, że tylko tak to działa i jak to jest przekazywane – urlop 9 tygodni jest zarezerwowane tylko dla ojca dziecka. Rodzice mogą się dzielić urlopem rodzicielskim w różny sposób, oczywiście zgodnie z zasadami liczby części i wieku dziecka. Mama może skorzystać z 20 tygodni urlopu rodzicielskiego, a tata z pozostałych 21 tygodni. Ważne, aby wiedzieć, że jeden z rodziców może wykorzystać maksymalnie 32 tygodnie, a te słynne 9 tygodni, może być wykorzystane w częściach przez drugiego z rodziców.
Czym jest urlop wychowawczy
Powołując się ponownie na kodeks pracy:
Art. 186. § 1. Pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy ma prawo do urlopu wychowawczego w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Do sześciomiesięcznego okresu zatrudnienia wlicza się poprzednie okresy zatrudnienia.
§ 2. Wymiar urlopu wychowawczego wynosi do 36 miesięcy. Urlop jest udzielany na okres nie dłuższy niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia.
§ 3. Jeżeli z powodu stanu zdrowia potwierdzonego orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności dziecko wymaga osobistej opieki pracownika, niezależnie od urlopu, o którym mowa w § 2, może być udzielony urlop wychowawczy w wymiarze do 36 miesięcy, jednak na okres nie dłuższy niż do ukończenia przez dziecko 18 roku życia.
§ 31. Urlopy w wymiarach, o których mowa w § 2 i 3, przysługują łącznie obojgu rodzicom lub opiekunom dziecka.
§ 4. Każdemu z rodziców lub opiekunów dziecka przysługuje wyłączne prawo do jednego miesiąca urlopu wychowawczego z wymiaru urlopu określonego w § 2 i 3. Prawa tego nie można przenieść na drugiego z rodziców lub opiekunów dziecka.
§ 5. Skorzystanie z urlopu wychowawczego w wymiarze co najmniej jednego miesiąca oznacza wykorzystanie przez rodzica lub opiekuna dziecka urlopu, o którym mowa w § 4.
§ 6. Z urlopu wychowawczego mogą jednocześnie korzystać oboje rodzice lub opiekunowie dziecka. W takim przypadku łączny wymiar urlopu wychowawczego nie może przekraczać wymiaru, o którym mowa w § 2 i 3.
§ 7. Urlop wychowawczy jest udzielany na wniosek w postaci papierowej lub elektronicznej składany przez pracownika w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Do wniosku dołącza się dokumenty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 1868a. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika. Pracownik może wycofać wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego nie później niż na 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu, składając pracodawcy w postaci papierowej lub elektronicznej oświadczenie w tej sprawie.
§ 8. Urlop wychowawczy jest udzielany nie więcej niż w 5 częściach. Liczbę części urlopu ustala się w oparciu o liczbę złożonych wniosków o udzielenie urlopu.
Brak wykluczania się urlopów
Co w efekcie oznaczają powyższe przepisy i co możemy z nich wywnioskować?
Ojciec dziecka może skorzystać z urlopu rodzicielskiego w czasie, gdy matka dziecka przebywa na urlopie wychowawczym. Przepisy dotyczące urlopu rodzicielskiego i urlopu wychowawczego są niezależne od siebie. Oznacza to, że oboje rodzice mogą korzystać z tych urlopów w sposób, który najlepiej odpowiada ich potrzebom, nawet jeśli oznacza to, że jeden z rodziców jest na urlopie rodzicielskim, podczas gdy drugi przebywa na urlopie wychowawczym.
Tak więc, jeżeli matka dziecka przebywa na urlopie wychowawczym, ojciec może jednocześnie korzystać z urlopu rodzicielskiego, jeżeli nie wykorzystali jeszcze przysługujących im tygodni tego urlopu.
